Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng, Bí thư Quân ủy Trung ương gặp mặt các đại biểu điển hình tiên tiến toàn quốc trong xây dựng nền quốc phòng toàn dân vững mạnh giai đoạn 2009 - 2019 tại Trụ sở Trung ương Đảng, ngày 19-12-2019. Ảnh: qdnd.vn

Cán bộ chính trị trong Quân đội nhân dân Việt Nam là chủ thể tiến hành công tác đảng, công tác chính trị trong toàn quân, nhằm xây dựng tổ chức đảng, đơn vị trong sạch, vững mạnh toàn diện, bảo đảm cho Quân đội mang bản chất giai cấp công nhân, tuyệt đối trung thành với Đảng, với Tổ quốc và nhân dân, thật sự là lực lượng nòng cốt bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam XHCN. Đó là đội ngũ giữ “linh hồn, mạch sống” của Quân đội, bảo đảm sự lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt của Đảng đối với Quân đội.

Để hoàn thành nhiệm vụ mà Đảng, Nhà nước, Quân đội và nhân dân tin tưởng giao phó, đòi hỏi mỗi cán bộ chính trị phải có năng lực toàn diện, trong đó năng lực thực tiễn là một trong những yếu tố quan trọng hàng đầu, giữ vai trò quyết định đối với chất lượng, hiệu quả thực hiện chức trách được giao. 

1. Năng lực thực tiễn là yếu tố quan trọng hàng đầu, trực tiếp quyết định chất lượng, hiệu quả thực hiện chức trách, nhiệm vụ của cán bộ chính trị

Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh yêu cầu, cán bộ: “cần phải óc nghĩ, mắt trông, tai nghe, chân đi, miệng nói, tay làm. Chứ không phải chỉ nói suông, chỉ ngồi viết mệnh lệnh. Họ phải thật thà nhúng tay vào việc”⁽¹⁾. Tức là người cán bộ phải có năng lực thực tiễn, hiểu rõ thực tiễn, trực tiếp thực hiện các công việc thực tế, biết vận dụng một cách linh hoạt lý luận vào thực tiễn công tác, có khả năng giải quyết hiệu quả những tình huống nảy sinh trong thực tế, đồng thời có khả năng hướng dẫn người khác ứng xử kịp thời trong những hoàn cảnh và môi trường tương tự.

Năng lực thực tiễn của cán bộ chính trị trong Quân đội là tổng hòa những khả năng tham mưu, chủ trì và tiến hành công tác đảng, công tác chính trị, nhằm xây dựng và phát huy nhân tố chính trị tinh thần, xây dựng Quân đội vững mạnh về chính trị, luôn sẵn sàng chiến đấu bảo vệ vững chắc Tổ quốc trong mọi tình huống. Đó là tổng hợp những kiến thức, những kỹ năng đã được thu lượm trong quá trình học tập, công tác và khả năng vận dụng những kiến thức, kỹ năng đó vào thực hiện các công việc, các nhiệm vụ trên cương vị, chức trách được giao. 

Năng lực đó được thể hiện chủ yếu qua trình độ, năng lực lãnh đạo, triển khai thực hiện có hiệu quả các hoạt động công tác đảng, công tác chính trị; mức độ thuần thục kỹ năng công tác và phong cách làm việc khoa học. 

Thước đo năng lực thực tiễn của cán bộ chính trị trước hết ở năng lực quán triệt nhiệm vụ công tác đảng, công tác chính trị của cơ quan, đơn vị. Điều đó được thể hiện ở khả năng quán triệt đường lối, quan điểm của Đảng, nắm chắc tình hình nhiệm vụ của cách mạng, nhiệm vụ của Quân đội; biết cụ thể hóa và triển khai thực hiện có hiệu quả các nghị quyết, chỉ thị, mệnh lệnh của cấp trên vào các hoạt động công tác đảng, công tác chính trị ở cơ quan, đơn vị; phân tích, đánh giá đúng tình hình, nhiệm vụ của cơ quan, đơn vị; từ đó tham mưu, đề xuất với cấp ủy, chỉ huy đơn vị những chủ trương, giải pháp sát đúng, phù hợp với điều kiện cụ thể của đơn vị và yêu cầu nhiệm vụ được giao. 

Đồng thời, năng lực thực tiễn của cán bộ chính trị được thể hiện tập trung ở khả năng tổ chức, chỉ đạo, điều hành hoạt động công tác đảng, công tác chính trị ở cơ quan, đơn vị. Đó là khả năng thành thạo trong thực hiện các công việc được giao trên cơ sở nắm vững và vận dụng sáng tạo những nguyên tắc, hình thức, phương pháp tiến hành công tác đảng, công tác chính trị; khả năng sử dụng công cụ, phương tiện, tổ chức lực lượng, chỉ đạo, điều hành, hướng dẫn thực hiện các hoạt động, nhiệm vụ công tác đảng, công tác chính trị trên thực tế. Nó được thể hiện chủ yếu ở khả năng tham mưu, đề xuất cho cấp ủy, chỉ huy, đồng thời hướng dẫn, chỉ đạo và trực tiếp tổ chức hoạt động công tác đảng, công tác chính trị ở cơ quan, đơn vị, góp phần quan trọng thực hiện thắng lợi nhiệm vụ chính trị, xây dựng tổ chức đảng trong sạch vững mạnh, đơn vị vững mạnh toàn diện. Nắm vững và biết vận dụng đúng các nguyên tắc, chế độ, chính sách, có khả năng chỉ đạo cơ quan, cấp dưới và tổ chức, triển khai thực hiện hiệu quả công tác tư tưởng, công tác tổ chức và công tác xây dựng Đảng ở đơn vị; có khả năng xây dựng và tổ chức đơn vị thực hiện đúng kế hoạch công tác, thực hiện chức trách nhiệm vụ, năng động trong các hoạt động tập thể, tích cực mở rộng quan hệ, giao lưu, một số phong trào hoạt động bề nổi ở đơn vị được tổ chức tốt.

Trong lãnh đạo, tổ chức đơn vị thực hiện nhiệm vụ, cán bộ chính trị giữ vững nguyên tắc tính đảng; tuân thủ đúng các khâu, các bước quy trình lãnh đạo, tổ chức; luôn bám sát đơn vị, bám sát bộ đội; biết phát huy vai trò của cơ quan chính trị, của cấp dưới; biết xây dựng và dựa chắc vào kế hoạch để triển khai đơn vị thực hiện các nhiệm vụ. 

Đặc biệt, năng lực thực tiễn của cán bộ chính trị được biểu hiện ở khả năng phát hiện và giải quyết những vấn đề nảy sinh từ thực tiễn công tác đảng, công tác chính trị. Thực tiễn công tác đảng, công tác chính trị rất phong phú, đa dạng và luôn vận động, phát triển không ngừng, luôn nảy sinh những vấn đề mới. Do đó, đòi hỏi cán bộ chính trị phải bám sát thực tiễn, kịp thời phát hiện và giải quyết đúng đắn, sáng tạo những vấn đề nảy sinh, đồng thờigiải quyết đúng những mối liên hệ, sự vận động và phát triển của công việc được giao.

Như vậy, năng lực thực tiễn là yếu tố trực tiếp quy định, chi phối quá trình nhận thức và thực hiện chức trách, nhiệm vụ của người cán bộ chính trị. Bởi lẽ, theo V.I.Lênin,“Quan điểm về đời sống, về thực tiễn,phải là quan điểm thứ nhất và cơ bản của lý luận về nhận thức”⁽²⁾. Với quan điểm về thực tiễn đúng đắn, khoa học, đội ngũ cán bộ chính trị có thể xem xét, nắm bắt đúng bản chất của vấn đề, phân tích đúng các mâu thuẫn bên trong để có cách giải quyết phù hợp, hiệu quả. Điều này giúp người cán bộ chính trị khi tiến hành hoạt động công tác đảng, công tác chính trị luôn bảo đảm tính khoa học, tôn trọng quy luật khách quan để thực hiện công việc, đi sâu nắm bắt và giải quyết bản chất của vấn đề, sử dụng và kết hợp linh hoạt các phương pháp, giải quyết các công việc thực tiễn, từ đó nâng cao chất lượng công tác, không rơi vào chủ quan, duy ý chí, xa rời thực tiễn, giáo điều, sách vở. 

kịp thời những nhiệm vụ được giao, không rập khuôn, máy móc, không cứng nhắc, trì trệ, tránh những sự sai lầm, mò mẫm, phỏng đoán, ảo tưởng.

Năng lực thực tiễn giúp đội ngũ cán bộ chính trị tiến hành công tác đảng, công tác chính trị một cách khoa học, toàn diện, đúng đắn, sáng tạo; thực hiện các mặt hoạt động công tác đảng, công tác chính trị đi thẳng vào việc cần làm, tổ chức và giải quyết mọi việc chính xác, đầy đủ; khắc phục được tình trạng nói hay nhưng làm dở, đơn giản, một chiều, giáo điều, lý thuyết suông; dẫn đến lúng túng, bị động trong tổ chức thực hiện các hoạt động trên thực tế. 

Có năng lực thực tiễn, cán bộ chính trị sẽ xác định và sử dụng cách làm khoa học, cụ thể, phát hiện sự liên hệ giữa các công việc chứ không dừng lại ở việc đánh giá công việc một cách rời rạc, lẻ tẻ; từ đó, tìm ra được cốt lõi, bản chất và những mối liên hệ cơ bản nhất để tập trung giải quyết. Điều đó trực tiếp góp phần nâng cao chất lượng tham mưu và chủ trì về chính trị của đội ngũ cán bộ chính trị, quyết định đến chất lượng, hiệu quả tiến hành công tác đảng, công tác chính trị ở các cơ quan, đơn vị trong toàn quân. 

Theo V.I.Lênin: “ở đâu mà công tác chính trị trong quân đội, công tác của các chính ủy làm được chu đáo nhất (…) ở đấy không hề có tình trạng lỏng lẻo trong quân đội, quân đội giữ gìn được trật tự tốt hơn, và tinh thần của họ cũng cao hơn; ở đấy thu được nhiều thắng lợi hơn”⁽³⁾.

Do đó, năng lực thực tiễn của cán bộ chính trị không chỉ quyết định trực tiếp đến quá trình xây dựng tổ chức và con người, xây dựng và phát huy nhân tố chính trị tinh thần của mỗi đơn vị mà còn ảnh hưởng lớn đến sức mạnh tổng hợp và khả năng sẵn sàng chiến đấu của Quân đội trong mọi tình huống. 

2. Giải pháp bồi dưỡng năng lực thực tiễn của cán bộ chính trị trong Quân đội hiện nay

Một là, nâng cao trách nhiệm của các chủ thể đối với bồi dưỡng năng lực thực tiễn của cán bộ chính trị. Năng lực thực tiễn đặc biệt cần thiết đối với đội ngũ cán bộ chính trị, nhất là cán bộ trẻ. Do đó, các cấp ủy, tổ chức đảng cần quán triệt sâu sắc các văn kiện, nghị quyết của Đảng, Quân ủy Trung ương và Bộ Quốc phòng, kế hoạch, hướng dẫn của Tổng cục Chính trị về xây dựng đội ngũ cán bộ, nhất là Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng và Nghị quyết Đại hội Đảng bộ Quân đội lần thứ XI, Nghị quyết số 109-NQ/QUTW, ngày 11-02-2019 của Quân ủy Trung ương về “Xây dựng đội ngũ cán bộ Quân đội, nhất là cấp chiến dịch, chiến lược đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới”; Nghị quyết số 05-NQ/TW, ngày 17-01-2022 của Bộ Chính trị (khóa XIII) và Nghị quyết số 230-NQ/QUTW, ngày 02-4-2022 của Quân ủy Trung ương “Về lãnh đạo tổ chức Quân đội nhân dân Việt Nam giai đoạn 2021 - 2030 và những năm tiếp theo”… 

Trên cơ sở quán triệt sự chỉ đạo trên, các cấp, xác định chủ trương, biện pháp bồi dưỡng năng lực nói chung, năng lực thực tiễn nói riêng cho cán bộ chính trị các cấp phù hợp, sát thực; gắn năng lực thực tiễn của cán bộ chính trị với đánh giá kết quả lãnh đạo của cấp ủy, tổ chức đảng, đánh giá cán bộ và phân tích chất lượng đảng viên; đáp ứng yêu cầu xây dựng đội ngũ cán bộ chính trị có trình độ, năng lực, uy tíntương xứng với vị thế, cương vị, chức vụ đảm nhiệm.

Xây dựng kế hoạch bồi dưỡng phát triển năng lực thực tiễn của cán bộ chính trị một cách khoa học. Trên cơ sở đánh giá, phân loại chính xác chất lượng đội ngũ và căn cứ vào tiêu chuẩn của chức danh cán bộ chính trị, cần định hướng và xác định rõ về mục tiêu đào tạo, bồi dưỡng đối với từng chức danh cụ thể. Căn cứ vào đó, cấp ủy đề xuất và xây dựng kế hoạch đề nghị đưa cán bộ chính trị đi đào tạo, bồi dưỡng bảo đảm khoa học.

Lãnh đạo, chỉ huy các cấp cần thường xuyên kiểm tra việc thực hiện nội dung, hình thức, biện pháp bồi dưỡng, nâng cao năng lực thực tiễn của cán bộ chính trị thuộc quyền quản lý của đơn vị mình, kịp thời phát hiện và biểu dương những cán bộ chính trị có ý thức trách nhiệm cao trong tự bồi dưỡng, đồng thời nhắc nhở, uốn nắn những hạn chế về nhận thức, trình độ, năng lực của cán bộ chính trị trẻ. 

Các cơ quan chức năng cần kịp thời phản ánh và đề xuất với cấp ủy, lãnh đạo, chỉ huy những chủ trương, biện pháp lãnh đạo, chỉ đạo hoạt động bồi dưỡng, nâng cao năng lực thực tiễn một cách đúng đắn, có sự điều chỉnh, bổ sung phù hợp với từng đối tượng, điều kiện cụ thể. 

Thường xuyên theo dõi, kiểm tra các hoạt động, tiến hành sơ kết, tổng kết, rút kinh nghiệm, kịp thời phổ biến những kinh nghiệm hay, cách làm tốt, đồng thời đề xuất khen thưởng, biểu dương những tập thể, cá nhân tiêu biểu, điển hình. 

Hai là, đổi mới nội dung, đa dạng hóa hình thức, phương pháp bồi dưỡng năng lực thực tiễn của cán bộ chính trị. Năng lực của đội ngũ cán bộ chính trị được hình thành, phát triển ngay trong quá trình đào tạo, bồi dưỡng tại các nhà trường. Do đó, cần tiếp tục đổi mới chương trình, nội dung đào tạo, bồi dưỡng theo hướng gắn nhà trường với đơn vị, “Chất lượng đào tạo của nhà trường là khả năng sẵn sàng chiến đấu của đơn vị”, “Dạy thực chất, học thực chất và đánh giá kết quả thực chất”. 

Trên cơ sở mục tiêu, mô hình đã xác định, xây dựng cấu trúc chương trình, nội dung đào tạo, bồi dưỡng theo hướng chuẩn hóa, hiện đại, cơ bản, toàn diện, có hệ thống và chuyên sâu. Nội dung đào tạo, bồi dưỡng phải toàn diện, cả trình độ lý luận, kiến thức, trình độ chuyên môn chuyên ngành, kỹ năng nghiệp vụ công tác đảng, công tác chính trị, cả về năng lực chỉ huy, quản lý, điều hành, kinh nghiệm, trình độ tổ chức thực tiễn. 

Hình thức, phương pháp đào tạo, bồi dưỡng cần đa dạng, phù hợp với từng đối tượng, chức vụ cụ thể, tăng cường gắn kết giữa lý luận với thực tiễn, coi trọng thực hành, thực tập, thực tế để nâng cao trình độ, kỹ năng, kinh nghiệm công tác cho cán bộ chính trị.

Chú trọng rèn luyện, bồi dưỡng năng lực công tác cho cán bộ chính trị thông qua thực tiễn hoạt động công tác đảng, công tác chính trị ở các cơ quan, đơn vị trong toàn quân. Đảng ta khẳng định: “Xây dựng đội ngũ cán bộ phải thông qua hoạt động thực tiễn”⁽⁴⁾. Vì vậy, cần tổ chức và duy trì hoạt động công tác đảng, công tác chính trị trong toàn quân một cách có nền nếp, thực chất, có chất lượng và hiệu quả cao, tránh hình thức. 

Đổi mới, nâng cao hiệu quả công tác đảng, công tác chính trị trong các nhiệm vụ, nhất là trong sẵn sàng chiến đấu, huấn luyện, diễn tập, chống âm mưu “diễn biến hòa bình”, bạo loạn lật đổ, xây dựng khu vực phòng thủ, hội thi, hội thao, công tác quốc phòng, quân sự địa phương; thực hiện công tác dân vận; thực hiện “Năm triển khai kế hoạch điều chỉnh lực lượng”; xây dựng chính quy, chấp hành kỷ luật; phòng, chống thiên tai, cứu hộ, cứu nạn,... để bồi dưỡng, rèn luyện phẩm chất, năng lực thực tiễn cho đội ngũ cán bộ chính trị.

Cần giao cho cán bộ chính trị, nhất là cán bộ trẻ những nhiệm vụ khó khăn, gian khổ để họ không ngừng rèn luyện, nâng cao phẩm chất đạo đức, lối sống và năng lực hoạt động công tác đảng, công tác chính trị trong thực tiễn. 

Kiên quyết đấu tranh với những tư tưởng ỷ lại, ngại gian khổ, rèn luyện khi giao nhiệm vụ trong điều kiện khó khăn. 

Ba là, xây dựng môi trường văn hóa quân sự, tạo điều kiện thuận lợi để bồi dưỡng năng lực thực tiễn của cán bộ chính trị. Cấp ủy, chính ủy, chính trị viên, người chỉ huy, cơ quan chính trị các cấp cần tập trung nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác giáo dục chính trị, nắm và quản lý tình hình tư tưởng của cán bộ, chiến sĩ; thực hiện tốt công tác thông tin, tuyên truyền, định hướng tư tưởng, dư luận; tăng cường bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch; đẩy mạnh phong trào Thi đua Quyết thắng; hoạt động văn hóa, văn học - nghệ thuật; xây dựng môi trường văn hóa trong sạch, lành mạnh.

Tiếp tục thực hiện Nghị quyết Hội nghị Trung ương 4 khóa XII gắn với Chỉ thị số 05-CT/TW của Bộ Chính trị khóa XII, Chỉ thị số 87-CT/QUTW của Thường vụ Quân ủy Trung ương về “Đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh” và Chỉ thị số 855-CT/QUTW, ngày 12-8-2019 của Thường vụ Quân ủy Trung ương về “Đẩy mạnh thực hiện Cuộc vận động phát huy truyền thống, cống hiến tài năng, xứng danh “Bộ đội Cụ Hồ” thời kỳ mới”. 

Tập trung xây dựng các cấp ủy, tổ chức đảng trong sạch, vững mạnh tiêu biểu; chấp hành nghiêm nguyên tắc tổ chức, sinh hoạt đảng và nâng cao chất lượng đội ngũ đảng viên. Tăng cường công tác quản lý, giáo dục, rèn luyện đảng viên, nhất là về tư tưởng, các mối quan hệ xã hội, giữ mối liên hệ với tổ chức đảng và thực hiện nghĩa vụ công dân nơi cư trú; chủ động nắm tình hình, phát hiện sớm dấu hiệu vi phạm của tổ chức đảng và đảng viên để kiểm tra, phòng ngừa vi phạm. Tổ chức thực hiện tốt các chế độ, chính sách đối với Quân đội, hậu phương quân đội, nhất là chính sách phục vụ quá trình điều chỉnh tổ chức lực lượng Quân đội. Xây dựng các tổ chức quần chúng vững mạnh, hoạt động đúng chức năng, nhiệm vụ, góp phần xây dựng tổ chức đảng trong sạch, vững mạnh tiêu biểu, cơ quan, đơn vị vững mạnh toàn diện “Mẫu mực, tiêu biểu”. 

Bốn là, đề cao tính tích cực, chủ động, sáng tạo của cán bộ chính trị trong tự bồi dưỡng năng lực thực tiễn. Cán bộ chính trị cần có kiến thức toàn diện cả về chính trị, quân sự, văn hóa, khoa học - nghệ thuật quân sự… Đặc biệt, phải có trình độ lý luận chủ nghĩa Mác-Lênin, nắm vững đường lối, nhiệm vụ chính trị, đường lối nhiệm vụ quân sự của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, phương hướng nhiệm vụ công tác chính trị; phải có trình độ nghiệp vụ và năng lực chuyên sâu về công tác đảng, công tác chính trị… Đồng thời, phải thường xuyên tích lũy kinh nghiệm; có năng lực tư duy lý luận, có khả năng tổng kết thực tiễn cũng như vận dụng lý luận vào thực tiễn, chủ động, sáng tạo giải quyết thành công những vấn đề do thực tiễn công tác đặt ra.

Quá trình tự bồi dưỡng, tự rèn luyện, người cán bộ chính trị cần phải thực hiện theo phương châm yếu cái gì, thiếu cái gì thì rèn luyện cái đó, phấn đấu đạt chất lượng, hiệu quả công tác tốt nhất. 

Không ngừng nỗ lực vươn lên trau dồi kiến thức, rèn luyện phẩm chất, năng lực, tác phong công tác, nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác để đáp ứng với yêu cầu nhiệm vụ trong giai đoạn mới.

Từng cán bộ chính trị cần phải xây dựng chương trình, kế hoạch tự đào tạo, bồi dưỡng, rèn luyện một cách khoa học. Phát huy tính tích cực chủ động của đội ngũ cán bộ, cán bộ chính trị, nhất là trong tự học, tự nghiên cứu, nâng cao trình độ kiến thức, năng lực tuyên truyền, vận động, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ. Mục tiêu đề ra phải sát thực, có cơ sở khoa học, chỉ tiêu phấn đấu không quá cao hoặc quá thấp; nội dung bồi dưỡng toàn diện, cả phẩm chất, năng lực, kinh nghiệm tuyên truyền… Phát triển năng lực thực tiễn của cán bộ chính trị, bên cạnh việc đề cao vai trò, trách nhiệm của các lực lượng, cần nâng cao trách nhiệm của mỗi cán bộ chính trị trong tự học tập, tự bồi dưỡng. Kết hợp chặt chẽ giữa giáo dục, bồi dưỡng nâng cao trình độ nhận thức, khả năng tư duy khoa học, năng lực thực tiễn với rèn luyện phẩm chất đạo đức cách mạng.

Bồi dưỡng năng lực thực tiễn cho cán bộ chính trị là hoạt động tích cực, chủ động có mục đích của tổ chức và bản thân mỗi cán bộ nhằm không ngừng nâng cao trình độ, phương pháp, tác phong, kỹ năng công tác để hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao. Điều đó đòi hỏi phải gắn quá trình bồi dưỡng với yêu cầu nhiệm vụ công tác của mỗi cán bộ chính trị, xác định đúng nhu cầu bồi dưỡng, triển khai thực hiện kế hoạch bồi dưỡng.

Thực hiện điều này cần có sự phối hợp chặt chẽ của các cấp, triển khai thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp khả thi nhằm xây dựng đội ngũ cán bộ chính trị có số lượng, cơ cấu hợp lý, chất lượng ngày càng cao, bản lĩnh chính trị vững vàng, có đạo đức, lối sống trong sạch, lành mạnh; có tư duy đổi mới, sáng tạo; có ý thức tổ chức, kỷ luật cao và phong cách làm việc khoa học, có uy tín cao, tôn trọng tập thể, gắn bó với nhân dân, có năng lực đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ xây dựng Quân đội, bảo vệ vững chắc Tổ quốc trong tình hình mới.

_________________

Ngày nhận: 01-02-2023; Ngày bình duyệt: 06-02-2023; Ngày duyệt đăng: 14-02-2023.

(1) Hồ Chí Minh: Toàn tập, t.6, Nxb Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2011, tr.233-234.

(2) V.I.Lênin: Toàn tập, t.18, Nxb Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2005, tr.167.

(3) V.I.Lênin: Toàn tập, t.39, Sđd, tr.66.

(4) ĐCSVN: Văn kiện Hội nghị lần thứ bảy Ban Chấp hành Trung ương khóa XII, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2018, tr.7.

PGS, TS TẠ VIỆT HÙNG

ThS NGUYỄN HỒNG CHINH

Học viện Chính trị, Bộ Quốc phòng